W dzisiejszym tekście dowiemy się, czym charakteryzuje się Jednolity Plik Kontrolny. Sprawdź cele i zadania JPK.
Spis treści:
- JPK – kontrola podatkowa
- JPK – o czym mowa?
- Cele i zadania JPK
- Jednolity Plik Kontrolny – kogo dotyczy?
- Z czego składa się JPK?
- Pozostałe elementy
- Brak JPK – sankcje dla przedsiębiorcy
- JPK dla mniejszych przedsiębiorców
- Obieg informacji
JPK – kontrola podatkowa
Od 1 lipca 2016 roku obowiązują nowe zasady kontroli podatkowej przedsiębiorstw. Nakładają one na właścicieli firm obowiązek przekazywania organom kontroli skarbowej szczegółowych raportów podatkowych. Co ważne, wszelkie dane muszą zostać sporządzone i przesłane w formie elektronicznej, a dodatkowo – we właściwej postaci, którą ściśle określa prawo. Czym właściwie jest JPK, czyli Jednolity Plik Kontrolny, jak powinien wyglądać, o co należy zadbać? Na te i wiele innych ważnych pytań odpowiadamy w poniższym tekście.
Od początku modyfikacji przepisów związanych z kontrolami przeprowadzanymi przez instytucje podatkowe JPK budzi strach wielu przedsiębiorców. Mimo iż Ministerstwo Finansów wprowadzało JPK stopniowo, nakładając obowiązek w pierwszej kolejności na największe firmy, a dopiero od stycznia 2018 roku na mikroprzedsiębiorstwa, strach był duży. Wielu właścicieli działalności gospodarczych nie wiedziało, jak będą przebiegać kontrole, na co trzeba uważać. Jedną z najważniejszych kwestii było także to, jak zmienić system informatyczny całego przedsiębiorstwa, aby przepływ danych był jak najbardziej funkcjonalny.
JPK – o czym mowa?
Jednolity Plik Kontrolny ułatwia życie organom kontrolnym przez swój specyficzny charakter i dość restrykcyjne przepisy z nim związane. Tego samego nie można powiedzieć o przedsiębiorcach, na których barki zrzucono nowe obowiązki w sferze podatkowej. Z drugiej strony wielu ekspertów przyznaje, że Jednolity Plik Kontrolny pozwoli właścicielom firm usystematyzować wiele spraw w przedsiębiorstwie, a dzięki JPK będą mogli na bieżąco kontrolować wszelkie kwestie podatkowe i szybciej niż kiedyś wykrywać nieprawidłowości. Czym właściwie jest JPK? To najkrócej pisząc, zbiór pewnych danych finansowych przedsiębiorstwa, który został wygenerowany z systemów informatycznych firmy. Plik zawiera przede wszystkim informacje o wszystkich operacjach gospodarczych w danym okresie, a także musi posiadać odpowiedni format. W tym przypadku chodzi o schemat XML, dzięki któremu możliwe jest jego sprawne i szybkie przetwarzanie przez organy skarbowe.
Cele i zadania JPK
Ministerstwo Finansów, które odpowiadało za tworzenie nowych przepisów, ocenia, że Jednolity Plik Kontrolny ułatwi proces kontroli podatkowej. Dzięki zintegrowanym systemom, a także szczegółowo określonym wytycznym ma ograniczyć uciążliwość audytów przeprowadzanych przez pracowników urzędu skarbowego. JPK opiera się przede wszystkim na elektronicznej formie przekazu i pełnej automatyzacji.
Właściciele firm korzystają w tym celu ze specjalnego systemu ERP, z którego najpierw pobierają Jednolity Plik Kontrolny, a następnie przesyłają do resortu. W drodze wyjątków umożliwia wysyłkę pliku pocztą tradycyjną np. na płycie. Dane udostępnione przez przedsiębiorcę zostają poddane szczegółowej kontroli, a w razie wykrycia nieprawidłowości właściciel działalności gospodarczej może spodziewać się kontroli w siedzibie firmy.
Jednolity Plik Kontrolny – kogo dotyczy?
JPK muszą przesyłać wszystkie, nawet najmniejsze przedsiębiorstwa. Obowiązek dotyczy więc zarówno małych, średnich, dużych firm, jak i tzw. mikroprzedsiębiorstw. Tymi ostatnimi, zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy Prawo przedsiębiorców są przedsiębiorcy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych spełnili łącznie dwa warunki: zatrudniali średniorocznie mniej niż 10 pracowników, a także osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro.
Z czego składa się JPK?
Jednolity Plik Kontrolny jest złożony z siedmiu struktur. Najpopularniejszą stanowi JPK_VAT. To właśnie przestępstwo skarbowe polegające na wyłudzaniu podatku VAT było jednym z głównych powodów konieczności uszczelnienia całego systemu i wprowadzenia nowych przepisów o kontroli podatkowej. JPK_VAT to nic innego jak ewidencja sprzedaży i zakupu VAT, jest składany co miesiąc przez wszystkie strony danych transakcji finansowych. Urzędnicy skarbowi podejmują tzw. kontrolę krzyżową, a jeden wspólny system i model działania w przypadku JPK tylko im to ułatwia. Polega ona na tym, że biorą pod uwagę zarówno nabywcę usług czy towaru, jak i drugą stronę całej operacji, w tym sprawdzają prawidłowość naliczenia VAT-u. JPK_VAT określa przede wszystkim numer każdej faktury, nazwę kontrahenta i wartość zakupu z podziałem na poszczególne stawki podatku.
Pozostałe elementy
Kolejna struktura to JPK_FA, czyli tzw. ewidencja faktur sprzedaży. W istocie stanowi ona rozbudowaną formę samego JPK_VAT. Dokumenty są składane na żądanie organów podatkowych, a ich treść opiera się na szczegółach każdej z faktur, wszelkich zwolnień podatkowych, korekty pism itp. JPK_MAG to ewidencja magazynowa, której istotą jest wykazanie wartości przyjętych i wydanych towarów. JPK_WB to wyciąg z konta, który zawiera informacje zarówno o kontrahentach, jak i kwotach, tytule i terminach przelewów. Kolejnym elementem Jednolitego Pliku Kontrolnego jest JPK_PKPiR, czyli księga przychodów i rozchodów. Ta struktura zarezerwowana jest w szczególności dla mniejszych przedsiębiorstw. Podatnicy, którzy rozliczają się na zasadach ryczałtowych są natomiast zobligowani do przesyłania JPK_EWP.
Brak JPK – sankcje dla przedsiębiorcy
Niezłożenie Jednolitego Pliku Kontrolnego pociąga za sobą konsekwencje nawet natury karnej, skarbowej. Przedsiębiorca, który nie przekazał JPK powinien spodziewać się kary porządkowej lub wszczęcia postępowania sądowego w sprawie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego. Forma kary oraz jej wysokość finansowa zależy od okoliczności. Duże znaczenie ma bowiem to, czy na podatniku spoczywa obowiązek dostarczenia danych informacji, czy organ kontrolny sam wystąpił o ich przesłanie lub wynikało to np. z ordynacji podatkowej. Warto dodać, że konsekwencje dotkną jedynie przedsiębiorców, którzy działali w sposób umyślny.
JPK dla mniejszych przedsiębiorców
Najwięcej formalności z przesyłaniem JPK mają naturalnie duże zakłady pracy, dysponują rozbudowanym działem kadr i księgowości oraz dokonują transakcji na znaczne kwoty. Mikroprzedsiębiorstwa, a także małe i średnie firmy obowiązują mniej restrykcyjne zasady. Podmioty te co do zasady nie muszą przygotowywać wszystkich elementów JPK, a większość są zobligowane przesłać dopiero na żądanie organu kontrolnego. Wszystko zależy tak naprawdę od kilku czynników takich jak roczny obrót netto, roczna suma aktywów bilansu, a także średnie roczne zatrudnienie. Zgodnie z przepisami mniejsi przedsiębiorcy, którzy są podatnikami VAT, muszą przesyłać wyłącznie JPK_VAT, całą resztę tylko po wezwaniu kontrolerów.
Obieg informacji
Wszystkie Jednolite Pliki Kontrolne są zsyłane do Ministra Finansów. Resort po ich odbiorze przesyła je do właściwego dla działalności przedsiębiorstwa urzędu skarbowego. Taki model obiegu informacji ma zminimalizować ryzyko błędów i ujednolicić system. Każda firma po wysłaniu JPK może pobrać tzw. UPO, czyli Urzędowe Potwierdzenie Odbioru, które jest dowodem na to, że plik został przesłany w terminie. Ten ważny dokument może mieć ogromne znaczenie w razie ewentualnych sporów.
Dołącz do dyskusji