Polska rezydencja podatkowa to inaczej obowiązek rozliczania się z osiąganych dochodów na terenie tego kraju. Warto wiedzieć, że w tym przypadku obowiązują zasady nieograniczonego obowiązku podatkowego. Czym jednak jest rezydencja podatkowa? Co warto o niej wiedzieć? Zbiór najważniejszych informacji znajdziesz w tym artykule.
Co to jest rezydencja podatkowa?
Zastanawiasz się, co to jest rezydencja podatkowa? Definicja tego zagadnienia jest dość prosta. Ogólnie mówiąc, jest to miejsce, w którym podatnik ma obowiązek rozliczania się z uzyskiwanych dochodów w ramach pracy zawodowej. Według Art. 3 pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi się o nieograniczonym obowiązku podatkowym. Oznacza to, że wszelkie dochody podlegają bezwzględnemu opodatkowaniu niezależnie od miejsca położenia ich źródła.
W dużym skrócie rezydencja podatkowa dotyczy zarówno osób, które mają stałe miejsce zamieszkania w Polsce, jak i tych mieszkających poza granicami kraju. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku osób nieposiadających stałego miejsca zamieszkania w Polsce obowiązuje tzw. ograniczony obowiązek podatkowy. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają tylko dochody osiągane właśnie w Polsce.
Jeśli chodzi o polską rezydencję podatkową, warto zaznaczyć, iż należy spełnić co najmniej jeden z poniższych warunków:
- przebywać na terenie Polski dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym (tu warto zaznaczyć, iż nie muszą być to kolejno następujące po sobie dni);
- posiadać w Polsce centrum swoich interesów osobistych lub gospodarczych.
Co to oznacza w praktyce? Dłuższy pobyt na terenie Polski (ale nie ciągły), który dotyczy nawet kilku miesięcy w skali roku, oznacza konieczność dokładnego przeliczenia, czy w roku kalendarzowym nie przekroczono 183 dni.
W jakich sytuacjach obowiązuje polska rezydencja podatkowa?
Dla przykładu warto przytoczyć dwie sytuacje. Osoba pracująca za granicą przyjeżdża np. na dwa miesiące w ciągu roku do Polski. Ze względu na krótki czas pobytu w kraju nie pojawia się obowiązek rezydencji podatkowej, jednakże kiedy taka osoba ma w Polsce żonę, dzieci lub firmę – obowiązek podatkowy będzie obowiązywać.
Wyznacznikiem obowiązywania konieczności rozliczania się z dochodów w Polsce jest zależność pomiędzy centrum interesów życiowych a rezydencją podatkową. Jeśli masz w Polsce rodzinę lub firmę, pamiętaj, że to właśnie na Tobie będzie spoczywać obowiązek rozliczania się z Urzędem Skarbowym ze swoich dochodów.
Jak wyliczyć 183 dni pobytu w kraju i sprawdzić swoją rezydencję podatkową? To proste. Okres ten oblicza się na podstawie fizycznej obecności danej osoby w kraju. Trzeba jednak brać pod uwagę wszystkie okresy w roku kalendarzowym, gdyż te się sumują.
To ważne! W przypadku obliczania czasu pobytu w Polsce uwzględniane są nawet niepełne dni pobytu, a nawet dni przybycia oraz wyjazdu poza teren kraju.
Ośrodek interesów życiowych – co to oznacza?
Według obowiązujących przepisów ośrodek interesów życiowych w Polsce rozumie się jako ścisłe powiązania osobiste, do których zaliczamy:
- rodzinę, dzieci i inne związki towarzyskie;
- aktywność społeczną;
- firmę;
- działalność sportową.
Co ciekawe, centrum interesów gospodarczych trzeba rozumieć także jako ścisłe powiązania ekonomiczne. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej uwzględnia się takie aspekty, jak:
- źródło dochodów;
- nieruchomości;
- inwestycje;
- wszelką działalność zarobkową;
- posiadane konta bankowe;
- kredyty.
Oznacza to, że osoby przebywające poza granicami Polski, ale posiadające np. firmę przynoszącą dochody na polskie konto bankowe, będą objęte rezydencją podatkową właśnie w tym kraju. W kwestii rezydencji warto także wiedzieć, jak obliczyć podatek dochodowy. Dla osób rozliczających się w Polsce może to być kluczowa kwestia.
Podwójna rezydencja podatkowa – co to oznacza i jak jej uniknąć?
W niektórych przypadkach może okazać się, że u danej osoby występuje tzw. podwójna rezydencja podatkowa. Co to oznacza w praktyce? Znany dotychczas termin jako konflikt rezydencji podatkowej dotyczy głównie podatków na terenie:
- w Polsce;
- za granicą.
W tej kwestii istotne jest kilka czynników. Podatnik posiada rezydencję podatkową w państwie, gdzie ma stałe miejsce zamieszkania. Jeśli jednak dana osoba mieszka w dwóch państwach, trzeba określić takie warunki, jak:
- gdzie są silniejsze powiązania osobiste oraz gospodarcze;
- kraj, w którym częściej przebywa;
- kraj, którego jest obywatelem.
Na podstawie takich informacji dokonuje się określenia rezydencji podatkowej. Konflikt rezydencji podatkowej występuje wtedy, kiedy miejsce zamieszkania znajduje się w dwóch lub więcej krajach jednocześnie. Takie konflikty są rozstrzygane właśnie na podstawie powyższych warunków. Według przyjętych obecnie przepisów dana osoba może być rezydentem podatkowym tylko jednego kraju, gdyż w przeciwnym razie płaciłaby podwójny podatek. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, iż nierezydentem można być w każdym kraju, gdzie uzyskiwało się dochody w danym roku rozliczeniowym.
Jak zrzec się rezydencji podatkowej w Polsce?
Oczywiście istnieje możliwość zrzeczenia się rezydencji podatkowej w Polsce. Trzeba jednak w tym przypadku dopełnić kilku formalności. Rezygnacja z rezydencji podatkowej w Polsce wymaga:
- wyjazdu z najbliższą rodziną do innego państwa;
- kupno lub wynajem posiadanej nieruchomości;
- pozyskanie certyfikatu rezydencji;
- likwidacja lub czasowe zawieszenie działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce.
Na podstawie powyższych warunków można skutecznie zrzec się rezydencji podatkowej w Polsce i zostać objęty opodatkowaniem w innym kraju, czyli tam, gdzie znajduje się miejsce zamieszkania oraz pozyskiwane są dochody z racji umów lub prowadzonej działalności zarobkowej.
Autor artykułu
Dołącz do dyskusji