Jak obliczyć podatek dochodowy, na co uważać i jakich dokładnie reguł należy się trzymać, aby nie popełnić kosztownych błędów? Na te i wiele innych pytań związanych ze sferą podatkową odpowiadamy w dzisiejszym materiale. Mówią, że w życiu pewne są wyłącznie dwie rzeczy: śmierć oraz podatki. Te ostatnie spędzają sen z powiek wielu polskim przedsiębiorcom. Nie ma przed nimi jednak żadnej ucieczki, a obowiązkiem każdego pracodawcy jest obliczenie i pobranie zaliczki na podatek dochodowy.
Spis treści:
- Czym jest podatek dochodowy?
- Jak obliczyć podatek dochodowy – podstawowe informacje
- Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy?
- Pobranie zaliczek na podatek
- Kiedy zapłacić podatek dochodowy?
- Jakie konsekwencje czekają pracodawcę?
- Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy – podsumowanie
- Podatek przy różnych formach
Czym jest podatek dochodowy?
Tematyka dotycząca podatków nie należy do najłatwiejszych. Nie każdy jest w stanie poradzić sobie z setkami tabel, równań matematycznych, a to wszystko zgodnie ze szczegółowymi przepisami polskiego prawa. Aby jednak nie wpaść w kłopoty lub spór z fiskusem, należy zrobić wszystko, aby być “na czasie” z mechanizmami rządzącymi światem podatków. W pierwszej kolejności należy zastanowić się, na czym polega istota podatku dochodowego. Nazywamy tak bowiem obowiązkowe świadczenie pieniężne osoby fizycznej lub prawnej na rzecz państwa, którego wysokość w głównej mierze zależy od uzyskanego dochodu. Ten ostatni należy rozumieć jako przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania.
W Polsce podatek dochodowy jest obliczany procentowo i wynosi w przypadku pracownika – na zasadach ogólnych – 18% lub 32%. Inną stawkę osiąga świadczenie opłacane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wiele zależy bowiem od zadeklarowanej formy opodatkowania. W grę wchodzi kilka rodzajów: skala podatkowa, podatek liniowy lub ryczałtowy oraz karta podatkowa. Więcej na ten temat można przeczytać w jednym z naszych artykułów o progach podatkowych w Polsce.
Jak obliczyć podatek dochodowy – podstawowe informacje
W poniższym tekście zajmiemy się omówieniem sytuacji, w której podatek dochodowy dotyczy pracownika, a zobowiązanym do jego obliczenia i pobrania jest pracodawca. Wymusza to na nim artykuł 31 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatrudniający musi samodzielnie ustalić, jaki przychód osiągnął pracownik w danym miesiącu i na podstawie tego typu informacji wyliczyć świadczenie na rzecz państwa. Przed odpowiedzią na pytanie, jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy, należy zastanowić się, co ustawodawca miał na myśli, pisząc o przychodzie.
Na gruncie prawa podatkowego pod pojęciem tym mieszczą się bowiem wszystkie wypłaty środków pieniężnych, świadczenia w naturze czy też ich ekwiwalenty tych wypłat. Mowa w szczególności o wynagrodzeniu zasadniczym, dodatkach, nagrodach, pensji za nadgodziny, ekwiwalentach za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i wiele innych.
Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy?
Zgodnie z przepisami, pracodawca ma możliwość pobrania dwóch kwot zaliczki na podatek dochodowy. Chodzi o wspomniane już 18% miesięcznego dochodu uzyskanego od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika przekroczy kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego progu podatkowego, tj. 85 528 złotych. Drugi próg wynosi 32% miesięcznego dochodu za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany przez pracownika przekroczył kwotę 85 528 złotych.
W praktyce oznacza to tyle, że wyższy procent podatku jest odprowadzany wyłącznie od nadwyżki ponad wymienioną kwotą, a nie od całości dochodu od początku roku podatkowego. Co ważne, od dochodu należy odliczyć ponadto wszelkie inne świadczenia. Zalicza się do nich ubezpieczenie społeczne oraz na fundusz pracy i fundusz solidarnościowy.
Pobranie zaliczek na podatek
Obliczenie podatku dochodowego odbywa się więc wieloetapowo, a kluczowe jest zachowanie odpowiedniej kolejności. Należy pamiętać, że od kwoty dochodu pracodawca powinien odjąć także możliwą do rozliczenia stratę z ubiegłych lat. Wynik zawsze zaokrągla się do pełnych kwot. Uzyskaną sumę należy wpłacić na konto właściwego urzędu skarbowego. W razie wątpliwości, warto skonsultować sprawę z księgową lub urzędnikiem skarbówki. Lepiej dmuchać na zimne i być pewnym swoich obliczeń, niż później dokonywać korekt i tłumaczyć się przed organem.
Kiedy zapłacić podatek dochodowy?
Pracodawca jest zobligowany do terminowego pobrania zaliczki na podatek dochodowy swojego pracownika. Świadczenie musi zostać przekazane fiskusowi do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki. Przekroczenie tej daty może wiązać się z konsekwencjami natury skarbowej, a już na pewno z koniecznością złożenia wyjaśnień przez przedsiębiorcę. Zgodnie z ordynacją podatkową, to płatnik, w tych okolicznościach pracodawca, ponosi odpowiedzialność za to, że zaliczka nie została pobrana. Odpowiada on całym swoim majątkiem za zaliczki, których nie wpłacił mimo pobrania lub w ogóle nie pobrał.
Jakie konsekwencje czekają pracodawcę?
W niektórych sytuacjach pracodawca może wpaść w kłopoty natury karnej skarbowej. Kodeks dokładnie określa, że płatnik, który nie pobiera podatku albo robi to, ale w kwocie niższej niż powinien, musi liczyć się z groźbą kary grzywny. Mowa o 720 stawkach dziennych. Możliwe jest także pozbawienie wolności do dwóch lat lub zastosowanie przez sąd kary łącznej. Na maksimum trzy lata więzienia można z kolei skazać pracodawcę, który nie realizuje swojego obowiązku i zupełnie nie wpłaca zaliczki z tytułu podatku dochodowego od swojego pracownika.
Do tego typu sytuacji dochodzi dość często, a organy skarbowe są w tej kwestii dość skrupulatne i potrafią przechylić szalę zwycięstwa na swoją korzyść. Pracodawca powinien więc dla własnego dobra działać zgodnie z obowiązującymi normami.
Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy – podsumowanie
Wiele osób zastanawia się jeszcze, jak obliczyć podatek dochodowy od działalności gospodarczej. Dokładnie na tych samych zasadach jak wyżej, tyle że w tym przypadku dokładna wysokość świadczenia zależy od formy opodatkowania. Kolejnym ciekawym wątkiem jest jednak to, jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy pracownika, który także prowadzi swoje przedsiębiorstwo? Mówimy o tzw. zbiegu tytułów podatkowych. Najczęściej dochodzi do sytuacji, w których obie formy opodatkowania są ze sobą zbieżne i podatek rozliczyć można na jednej deklaracji PIT-36. Na formularzu należy wykazać wszelkie źródła przychodu z podaniem konkretnych kwot.
Podatek przy różnych formach
Z odmiennym przypadkiem mamy do czynienia, gdy właściciel działalności gospodarczej rozlicza się z fiskusem liniowo i pracuje jednocześnie na etacie, na którym zaliczki wynoszą 18 lub 32%. W takim przypadku należy rozliczyć podatek na dwóch osobnych deklaracjach, każda odpowiadająca charakterowi źródła zarobku. Z pracy na umowie płatnik wypełnia PIT-37. Jako przedsiębiorca składa natomiast do urzędu PIT-36L z załącznikiem PIT/B. Jak więc widzimy, bardzo wiele zależy od kontekstu całej sprawy. Przepisy podatkowe są w tym obszarze jednak dość szczegółowe i klarowne.
Autor artykułu
Dołącz do dyskusji