Co warto wiedzieć o naliczaniu składek ZUS, kiedy rozważa się zatrudnienie emeryta lub rencisty? Na co zwrócić szczególną uwagę? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w dzisiejszym artykule. Niska wysokość emerytur lub rent w Polsce sprawia, że wiele osób pobierających te świadczenia decyduje się na dodatkową pracę. Okazuje się, że w niektórych przypadkach zyskują na tym obie strony: pracodawca i pracownik-emeryt.
Spis treści:
- Czym jest emerytura?
- Zatrudnienie rencisty lub emeryta
- Zatrudnienie emeryta lub rencisty – ile trwa ubezpieczenie?
- Umowa zlecenie dla emeryta?
- Emeryt na umowie zlecenie – co trzeba wiedzieć?
- Umowa o dzieło z emerytem?
- Zatrudnienie pracownika na umowie cywilnoprawnej
- Zgłoszenie emeryta do ZUS
- Czy warto zatrudniać emeryta?
- Zatrudnienie emeryta lub rencisty – o czym pamiętać?
Czym jest emerytura?
Obecny rynek pracy przypomina pole walki o atrakcyjną wypłatę, ponoszenie jak najmniejszych kosztów oraz znalezienie kompetentnego i zgadzającego się na niewielkie wynagrodzenie pracownika. Jedną z coraz liczniejszych grup stają się emeryci i renciści. Emerytura była dawniej nazywana rentą starczą. To świadczenie pieniężne, które służy do zabezpieczenia potrzeb finansowych danej osoby w starszym wieku.
Większość polskich obywateli funkcjonuje w ramach systemu obsługiwanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Emeryci to osoby, które mają stwierdzone przez właściwą instytucję prawo do świadczenia z systemu ubezpieczenia społecznego ZUS lub KRUS, a także pewne grupy zawodowe korzystające z tzw. zaopatrzenia emerytalnego. Mowa na przykład o funkcjonariuszach służb mundurowych.
Zatrudnienie rencisty lub emeryta
Wielu pracodawcom wydaje się, że zatrudnienie osoby pobierającej świadczenia emerytalne na umowę o pracę zwalnia z obowiązku uiszczania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niestety rzeczywistość nie wygląda tak kolorowo. Emeryt czy rencista generuje dokładnie tę samą wysokość ubezpieczenia społecznego oraz ubezpieczenia zdrowotnego co każdy inny zatrudniony. Nie ma tutaj żadnego znaczenia wymiar czasu pracy oraz wysokość pensji. Zasada ta pochodzi z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Z pracy na etacie wynika także obowiązek opłacania przez pracodawcę składki chorobowej i wypadkowej. Co ze świadczeniami związanymi z Funduszem Pracy oraz Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Socjalnych? Wszystko zależy od wieku pracownika. Co do zasady, nie opłaca się go w przypadku kobiet po 55. roku życia, a także mężczyzn, którzy ukończyli już 60 lat.
Zatrudnienie emeryta lub rencisty – ile trwa ubezpieczenie?
Emeryt i rencista zatrudniony na etacie może mieć pewność, że jest objęty wszelkiego rodzaju ubezpieczeniom. Obowiązek uiszczania składek przez pracodawcę trwa od momentu zawarcia umowy do dnia jej ustania wskutek terminu określonego w jej treści lub wypowiedzenia stosunku pracy przez jedną ze stron z zachowaniem stosownego, zazwyczaj trzymiesięcznego terminu. Warto dodać, że pracownik powinien zostać zgłoszony do ZUS w ciągu 7 dni od momentu podpisania umowy. Najczęściej obowiązek realizacji tego zadania spoczywa na dziale kadr lub księgowości.
Umowa zlecenie dla emeryta?
W tym przypadku mamy do czynienia z zupełnie inną, mniej elastyczną niż przy umowie o pracę, formą zatrudnienia. Emeryt na umowie zlecenie to obecnie coraz częstsza sytuacja, która powoduje dla pracodawcy określone skutki, w tym kilka podstawowych obowiązków. Jednym z nich jest zgłoszenie emeryta w ciągu 7 dni do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podpisanie umowy zlecenie rodzi obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, wypadkowego oraz zdrowotnego. Dobrowolne jest natomiast ubezpieczenie chorobowe.
Emeryt na umowie zlecenie – co trzeba wiedzieć?
Gdy wymiar składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osiąga minimalne wynagrodzenie, osoba zatrudniona na umowie zlecenie jest zwolniona z obowiązku odprowadzania świadczeń. Emeryt może mieć oczywiście podpisane kilka umów zlecenie. W takiej sytuacji składki ubezpieczeniowe są odprowadzane wyłącznie od jednej z nich, o czym więcej piszemy w kolejnych akapitach. Kwestie związane z umową zlecenie regulowane są przez przepisy prawa cywilnego.
Umowa o dzieło z emerytem?
Zatrudnienie rencisty lub emeryta na podstawie umowy o dzieło wiąże się z jeszcze innymi okolicznościami i zasadami niż w wyżej wymienionych sytuacjach. Ten rodzaj zatrudnienia nie powoduje obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, chorobowe, wypadkowe i inne. Na zlecającym wykonanie dzieła spoczywa jedynie obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego od kwoty wynagrodzenia, a po roku podatkowym przekazanie emerytowi lub renciście PIT-u.
Zatrudnienie pracownika na umowie cywilnoprawnej
Ciekawa sytuacja występuje, gdy mówimy o podwójnym zatrudnieniu, czyli podpisaniu umowy zlecenie lub o dzieło z emerytem, którego wiąże z pracodawcą umowa etatowa. W takich okolicznościach na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek odprowadzenia składek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego przez obu pracodawców. Zatrudniający powinien pamiętać, że umowa cywilnoprawna nie może zastępować umowy o pracę.
Zgłoszenie emeryta do ZUS
Pracodawca ma obowiązek zawiadomienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zatrudnieniu emeryta lub rencisty. Nie jest to wyłącznie formalność, lecz zrealizowanie ważnego obowiązku względem organu ubezpieczeniowego, który regulują przepisy. Praca zarobkowa może skutkować zmianą wysokości uzyskiwanego przez emeryta czy rencistę świadczenia. Chodzi w szczególności o osoby, które nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego, a wysokość świadczenia została ustalona na podstawie indywidualnej sytuacji i daty urodzenia uprawnionego. Kolejne przypadki dotyczą renty z tytułu niezdolności do pracy, rodzinnej, części renty rodzinnej, inwalidy wojskowego itp.
Czy warto zatrudniać emeryta?
Na to pytanie każdy z pracodawców powinien odpowiedzieć sobie samodzielnie, biorąc pod uwagę kwestie dotyczące ubezpieczenia społecznego oraz zdrowotnego. Te dwa świadczenia stanowią główny wydatek związany z zatrudnieniem emeryta. W niektórych przypadkach, gdy emeryt lub rencista posiada więcej niż jedną umowę zlecenie czy umowę o pracę w innej firmie, zatrudnienie go jest jak najbardziej zasadne ekonomicznie.
W pierwszej sytuacji ubezpieczeniu społecznemu podlega wyłącznie najwcześniej zawarta umowa. Przy kolejnych świadczenia są dobrowolne. Od każdej umowy musi zostać odprowadzona składka zdrowotna. Jeśli pierwsza umowa zlecenie wygaśnie, obowiązek opłacenia ubezpieczenia ciąży od tej chwili na zlecającym, którego umowa była druga w kolejności. Co ważne, emeryt lub rencista może podjąć decyzję, który pracodawca ma odprowadzać składki, niezależnie od kolejności podpisania umów.
Zatrudnienie emeryta lub rencisty – o czym pamiętać?
Jak widać, kwestia opłacania składek w przypadku emerytów i rencistów zatrudnionych na przeróżnych umowach jest niezwykle skomplikowana. Nic więc dziwnego, że nawet przedsiębiorcy nie zawsze wiedzą, które rozwiązanie jest dla nich najkorzystniejsze. Warto jednak dokładnie zapoznać się z tymi zagadnieniami i wybrać najkorzystniejszą opcję zatrudnienia osób starszych lub przebywających na rencie.
Pytania i odpowiedzi
Jakie ulgi ma pracodawca zatrudniając emeryta?
Nie ma żadnych specjalnych ulg podatkowych za zatrudnienie osób na emeryturze. Korzystne jest natomiast zlecenie takiej osoby pracy na umowę o dzieło, gdyż nie trzeba wtedy opłacać za nią składek ZUS. Takie zlecenie nie może mieć jednak charakteru stałej pracy, bo występuje wtedy obowiązek zatrudnienia na umowę o pracę. W przypadku umowy o pracę z emerytem korzyść stanowi brak konieczności odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Czy można ponownie zatrudnić emeryta?
Po stronie pracodawcy nie ma żadnych ograniczeń co do zatrudnienia pracownika, który osiągnął już wiek emerytalny. Poprzednie rozwiązanie umowy o pracę nie ma żadnego wpływu na przepisy w tym zakresie. Natomiast zatrudniony emeryt, by móc rozpocząć pobierać świadczenie musi rozwiązać stosunek pracy z pracodawcą. Może go jednak ponownie zawiązać – nawet następnego dnia, bez żadnych konsekwencji.
Jak wygląda zatrudnienie emeryta mundurowego?
Przy zatrudnieniu emeryta pobierającego emeryturę mundurową obowiązują takie same zasady, jak w przypadku innych emerytów. Oznacza to konieczność zapłaty odpowiednich składek, chyba że emeryt płaci składki u innego pracodawcy.
Autor artykułu
Dołącz do dyskusji